Stosowanie dźwignic w branży przemysłowej i transportowej czy w budownictwie umożliwia sprawny przebieg pracy, gdy konieczne jest przemieszczanie ciężkich ładunków o dużych gabarytach zarówno w poziomie, jak i w pionie. Jednymi z takich urządzeń są suwnice, których częstym elementem jest wciągarka lub wciągnik zakończone np. hakiem. Czym są poszczególne części i jak je rozpoznać? Jakie zastosowanie znajdują urządzenia suwnicowe?

Co to jest suwnica

Suwnica jest urządzeniem należącym do grupy dźwignic prostych. Jej praca odbywa się w ruchu przerywanym, a jej głównym przeznaczeniem jest przemieszczanie w poziomie i w pionie ładunków o dużej wadze i większych gabarytach.
Urządzenia suwnicowe zbudowane są z konstrukcji nośnej, tzw. mostu, oraz przejeżdżającym po niej elemencie wciągającym - jest nim wciągnik lub wciągarka, a obszar ich pracy ograniczony jest rozpiętością konstrukcji mostowej i toru jazdy suwnicy oraz wysokości opuszczania i podnoszenia urządzenia.

Dostępność wielu odmian suwnic sprawia, że znajdują one zastosowanie w wielu gałęziach gospodarki, jak przemysł, transport czy budownictwo.

Rodzaje suwnic

Ze względu na różnice w konstrukcji nośnej wyróżniamy kilka podstawowych rodzajów urządzeń suwnicowych - suwnice pomostowe (w tym natorowe i podwieszane), suwnice bramowe i półbramowe.

Kolejny podział ma miejsce ze względu na rodzaj mostu (jednodźwigarowy, dwudźwigarowy i wielodźwigarowy), odmienne elementy wciągające (suwnice z wciągnikiem łańcuchowym lub linowym oraz suwnice z wciągarkami) oraz konstrukcję dźwigara (blachownicowa, kratownicowa i walcowa).

Suwnice dzielimy również z uwagi na rodzaj napędu (ręczny, ręczno-elektryczny, elektryczny, hydrauliczny i pneumatyczny), sposób sterowania (z kabiny, z poziomu roboczego, automatycznie lub zdalnie) i główne przeznaczenie urządzenia (suwnice procesowe stosowane do konkretnych procesów technologicznych oraz suwnice uniwersalne do ogólnego przeznaczenia).

Zastosowanie

Głównym przeznaczeniem dźwignic prostych jest przemieszczanie różnych, ponadgabarytowych i ciężkich ładunków w halach magazynowych i produkcyjnych czy przy pochylniach stoczniowych oraz przemysłowych składowiskach zewnętrznych.
Jednak znajdą również zastosowanie w branży transportowej, gdzie konieczny jest załadunek i rozładunek dużych przedmiotów, oraz w budownictwie, w którym mogą wspomóc w pracach montażowych.

Wciągnik

To urządzenie transportu bliskiego (UTB) zwane także dźwignicą prostą lub cięgnikiem. Wciągnik znajduje zastosowanie przy podnoszeniu ładunków w pionie, montowany na dolnej części suwnicy. Zbudowany jest z łańcucha lub liny, zakończonych elementem chwytającym - np. hakiem. Konstrukcją nośną tego urządzenia jest jego obudowa. Jest on przystosowany do pracy w jednym miejscu (stacjonarnie) oraz po nieruchomym torze jazdy.

Odmiany wciągników

Ze względu na rodzaj napędu na rynku znajdziemy:

• wciągniki ręczne,
• wciągniki elektryczne,
• wciągniki pneumatyczne.

W urządzeniach z napędem ręcznym w zespole napędowym wykorzystuje się przekładnie ślimakowe, planetarne i przełożenie wielokrążka. Z kolei przy wciągnikach elektrycznych i pneumatycznych znajdziemy silniki i przekładnie.
Drugi podział ma miejsce z uwagi na różne cięgna. Wyróżniamy:

• wciągniki łańcuchowe,
• wciągniki linowe.

Zastosowanie wciągników

Głównym przeznaczeniem urządzeń jest transport różnych obiektów w górę i w dół. W zależności od cech danego cięgnika możemy zastosować go na liniach montażowych (wciągniki pneumatyczne) lub w dowolnym magazynie bądź hali, w której konieczne jest przemieszczanie ciężkich ładunków (wciągniki elektryczne i ręczne).

Do transportu ładunków o mniejszym ciężarze używane są urządzenia z cięgnem linowym ciężarze - warto także pamiętać, że ten rodzaj wciągników wymaga zasilania energią elektryczną. Wciągniki łańcuchowe stosowane są w miejscach, gdzie nie jest zalecane stosowanie urządzeń o napędzie elektrycznych, np. z powodu ryzyka wybuchu.

Zarówno długość, jak i udźwig wciągników łańcuchowych czy linowych, powinny być dobierane według indywidualnych potrzeb inwestorów. Jeśli nie wiemy, jaki rodzaj wciągnika będzie odpowiadać naszym potrzebom, warto skorzystać z pomocy firm, które wesprą nas w jego doborze.

Wciągarka

Wciągarka podobnie jak wciągnik nazywana jest dźwignicą prostą, a także wyciągarką. Umożliwia ona podnoszenie i opuszczanie ładunków, a także przesuwanie ich w bok. Znajduje również zastosowanie jako urządzenie do naciągania drutu lub liny. Konstrukcją nośną wciągarki jest rama, która może być stała, przesuwna bądź przejezdna. To na niej lub w niej znajdują się części umożliwiające pracę tego urządzenia transportu bliskiego. Pracuje ona po górnej części suwnicy.

Rodzaje wciągarek

Wyróżniamy kilka odmian wciągarek, które możemy podzielić ze względu na zastosowany napęd:

• wciągarka elektryczna,
• wciągarka hydrauliczna,
• wciągarka z napędem zewnętrznym,

oraz rodzaj cięgna:

• wciągarki łańcuchowe,
• wciągarki linowe.

Zastosowanie wciągarek

Wciągarki sprawdzą się wszędzie tam, gdzie odbywa się rozładunek, załadunek czy przeładunek ponadgabarytowych i ciężkich przedmiotów - zarówno przemyśle, jak i transporcie czy budownictwie.

Wciągarka linowa pozwala na przemieszczanie ładunków o wadze do 4 t, a długość cięgna osiąga do 40 m. W przypadku wyciągarki o napędzie łańcuchowym będziemy w stanie unieść przedmioty ważące nawet 10 t, jednak przeniesiemy je jedynie na odległość kilku metrów.

Różnice między między suwnicami, wciągnikami i wciągarkami

Podstawowymi różnicami między wciągnikiem a wciągarką oraz suwnicą jest element nośny oraz zakres ich pracy. Konstrukcją nośną wciągnika jest jego obudowa, przy wciągarce jest to osobny element w postaci ramy (przesuwnej lub ruchomej), a w suwnicy to tzw. most. Różnice w pracy urządzeń polegają na odmiennym obszarze, po którym się poruszają - wciągnik pozwala przemieszczać towary w górę i w dół, a wciągarka dodatkowo w prawo i w lewo. Suwnice oprócz pracy w pionie umożliwiają transport ładunków w poziomie - w przód i w tył.