13-12-2017, 00:00
Każdy materiał obrabiany za pomocą skrawania posiada unikalne właściwości. To od nich zależy wybór właściwych narzędzi, parametrów i geometrii. Międzynarodowa klasyfikacja grup materiałowych ISO powstała, by ten wybór ułatwić. W ramach międzynarodowej klasyfikacji grup materiałowych ISO wyróżniamy sześć grup, w skład których wchodzą materiały charakteryzujące się konkretnymi właściwościami.
ISO P – Stal
To najobszerniejsza spośród grup, a materiały do niej zaliczane są najczęściej stosowane w obróbce skrawaniem. W jej skład wchodzą staliwo oraz różne rodzaje stali: niskostopowa, wysokostopowa, konstrukcyjna, narzędziowa, automatowa. Stale zaliczane do tej grupy zwykle dobrze poddają się obróbce, ale to na ile są skrawalne uzależnione jest od zawartości węgla oraz ich twardości.
ISO M – Stal nierdzewna
Do tej grupy zaliczane są stale nierdzewne takie jak stal martenzytyczna, ferrytyczna, austenityczna oraz austenityczno – ferrytyczna. Materiały wchodzące w skład ten grupy powinny zawierać najmniej 12% chromu (czy innych stopów takich jak nikiel). Poszczególne stale nierdzewne mogą charakteryzować się odmiennymi właściwościami, posiadają jednak ważną wspólną cechę: warunki ich skrawania są trudne ze względu na konieczność stosowania wysokiej temperatury oraz spore zużycie narzędzi (w postaci narostu lub karbu).
ISO K – Żeliwa
Do grupy ISO K zaliczane są żeliwa, szare, ciągliwe i sferoidalne. Żeliwo daje krótki, łatwy do kontrolowania wiór. Problematyczne są jednak zanieczyszczenia, mogące negatywnie rzutować na proces obróbki. Zawarte w żeliwach SiC posiada silne właściwości ścierne. Żeliwo szare oraz ciągliwe są nieco łatwiejsze w obróce od żeliwa sferoidalnego oraz żeliwa hartowanego z przemianą izotermiczną.
Grupa ISO N
W skład tej grupy zaliczane są miedź, mosiądz, aluminium, magnez, tworzywa sztuczne. Materiały z grupy ISO N są stosunkowo miękkie oraz łatwo obrabialne, podobnie jak stale dają długi wiór. Ograniczenia dotyczą przede wszystkim możliwość przywierania materiału do ostrza skrawającego, jakość powietrza i temperatura. Zazwyczaj do obróbki materiałów z tej grupy stosuje się ostre krawędzie tnące.
Grupa ISO S – materiały żaroodporne i stopy tytanu
Do tej grupy zaliczamy materiały żaroodporne (wiele z nich bazuje na wysokostopowym niklu czy żelazie) i stopy tytanu. Uważane są za trudne do skrawania z kilku powodów: mogą przywierać do narzędzi, tworzą także narosty na ostrzach, które z kolei podczas obróbki utwardzają się pod wpływem wysokiej temperatury. Charakterystyka ich obróbki jest nieco zbliżona do materiałów z grupy ISO M, skrawanie w tym przypadku jest jednak trudniejsze.
Grupa ISO H
Materiały hartowane albo te, które charakteryzują się wysoką twardością (zakres: 45 – 70 HRC). Do materiałów o wysokiej twardości zaliczane jest także żeliwo utwardzane. Podczas obróbki generują dużo ciepła, mają także dużą ścieralność, co sprawia że ich obróbka jest bardzo utrudniona.
Klucz do udanej obróbki stanowi dobór narzędzi odpowiednich do właściwości konkretnego materiału. Na stronach dobrych sklepów oferujących artykuły techniczne zazwyczaj można znaleźć opis narzędzi, w którym uwzględnione są warunki, w jakich sprawdzą się one najlepiej. Na przykład ściernice diamentowe (wedle informacji z artykulytechniczne.pl, strony dedykowanej osobom poszukującym profesjonalnych narzędzi) wykazują wysoką odporność na zużycie, nie powodują także uszkodzeń termicznych, a dajmy na to frezy do gwintów z materiały MT7 z węglików spiekanych mogą być stosowane do obróbki stali, stali nierdzewnej, tytanu czy materiałów hartowanych.
Podobne artykuły
Komentarze